Obiekt
Brodnicki Dom Kultury
Kino
Kinoteka Brodnica
Miasto
87-300 Brodnica
Ulica
Przykop 43
Telefon
09:00-15:00
(sprzedaż biletów po godzinach pracy sekretariatu w portierni)
Telefon BDK
Messenger
Facebook YouTube
Wyznacz Trasę GPS
HISTORIA
Tak, mamy już 70 lat!
Nasza historia zaczęła się 23 maja 1948 roku – najpierw w Domu Kultury i Sztuki, potem – od 1952 do 1975 – w Powiatowym Domu Kultury, a od 1975, w Brodnickim Domu Kultury, którym jesteśmy do dziś. Przez jakiś czas rezydowaliśmy w Pałacu Anny Wazówny, a gmach przy ul. Przykop 43 częściowo zajmował wówczas Międzyzakładowy Dom Kultury, który został przeniesiony do BDK, z Domu Katolickiego, przy ul. Przykop 53 (remont budynku przy ul. Przykop 43 trwał aż do roku 1987!).
Od 70. lat jesteśmy głównym organizatorem wielu wydarzeń kulturalnych w Brodnicy, również tych o randze ogólnopolskiej, takich jak: Camping Muzyczny (I Camping Muzyczny odbył się w 1982 r.), OPEN MUSIC, czyli Brodnicki Przegląd Zespołów Muzycznych, Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego, Ogólnopolski Turniej Tańca Nowoczesnego, Ogólnopolskie Spotkania Cyrkowe czy Ogólnopolski Festiwal Brodnicka Uczta Teatralna BUT. Nasi wychowankowie zdobywają laury na wielu prestiżowych konkursach teatralnych, recytatorskich, tanecznych i wokalnych. Na deskach BDK od 70 lat gościmy uznane spektakle teatralne, ale jesteśmy też miejscem wielu artystycznych debiutów – to u nas swoją działalność rozpoczynał Teatr „Wiczy”, Romualda Wiczy-Pokojskiego, a teatralne tradycje w Brodnickim Domu Kultury godnie kontynuuje Teatr „CBR’60”.
Obecnie zatrudniamy 17 pracowników – instruktorów pracowni artystycznych, pracowników gospodarczych i technicznych oraz administracji biurowej.
W Brodnickim Domu Kultury działa kilkanaście pracowni artystycznych, m.in: cyrkowa, taneczna, teatralna, recytatorska, wokalna i plastyczna. Gościmy również koła seniora, organizacje kombatanckie, klub brydżystów i szachowy.
Historia budynku do 1948
Brodnickie Bractwo Kurkowe (inaczej zwane Bractwem Strzeleckim) zakupiło 13 lipca 1859 roku na swoją siedzibę posesję na ulicy Przykop 43 (księga wieczysta nr hip. 236), za kwotę 440 talarów, stanowiącą własność spadkobierców po zegarmistrzu Janie Fryderyku Eltermannie. Na tej nieruchomości bractwo wybudowało obiekt oddany do użytku 20 czerwca 1860 roku. W skład zabudowy wchodził budynek oraz strzelnica, na której w dniu otwarcia odbyło się strzelanie o tytuł króla kurkowego. Całość posiadłości została otoczona murem z kamieni polnych. Odtąd wszystkie zawody, pokazy, ćwiczenia i inne uroczystości Bractwa Kurkowego odbywały się na terenie posesji przy ulicy Przykop 43. W roku 1871 zasadzono w parku rosnący do dzisiaj „Dąb pokoju” ( Dąb szypułkowy Quercus robur), który miał upamiętnić zwycięską dla Prus wojnę z Francją.
W drugim dniu Zielonych Świąt – 12 czerwca 1905 roku – wybuchł z nieustalonych przyczyn pożar, który strawił cały budynek. Dzięki staraniom członków i sympatyków bractwa obiekt został szybko odbudowany, a jego uroczyste otwarcie miało miejsce 6 lutego 1907 roku. Duży budynek jednopiętrowy z obszernym poddaszem i wieżyczką posiadał salę restauracyjną, reprezentacyjną salę wielką oraz szereg mniejszych pomieszczeń.
W okresie międzywojennym brodniczanie nazywali krótko całość nieruchomości na ulicy Przykop 43, Strzelnicą. W należącym do Strzelnicy ogrodzie znajdowała się (co wynika z nazwy) strzelnica oraz muszla koncertowa, krąg betonowy do tańca , wiaty oraz kręgielnia. W tej ostatniej członkowie Klubu Kręglarzy „8 Złych” urządzali zawody i ćwiczenia. Po zainstalowaniu w dużej Sali ekranu kino „Reform” wyświetlało w niej filmy.
Od września 1939 roku Bractwo Kurkowe nie działo. Podczas II wojny światowej odbywały się w strzelnicy różne zjazdy i akademie. Ich organizatorami była między innymi hitlerowska partia NSDAP. Po zajęciu Brodnicy w styczniu 1945 roku przez wojska sowieckie urządzony został w strzelnicy szpital polowy dla rannych czerwonoarmistów. Później po powrocie do warunków pokojowych, obiekt w całości został przekazany na cele kulturalne i wyremontowany kosztem 2 milionów złotych (ofiarność społeczeństwa). 23 maja 1948 roku nastąpiło uroczyste otwarcie instytucji, która otrzymała nazwę „Dom Kultury i Sztuki ul. Przykop 43”
Dzieje od 1948 roku
Ze względu na znikomą ilość zachowanych dokumentów historię instytucji, która obecnie nosi nazwę Brodnicki Dom Kultury możemy opracować jedynie w przybliżeniu. Ponieważ pamięć ludzka jest zawodna i niektóre relacje o działalności BDK są ze sobą sprzeczne, podajemy jedynie to co bezsporne.
Nazwy:
1948-1952 Dom Kultury i Sztuki
1952-1975 Powiatowy Dom Kultury
od 1975 Brodnicki Dom Kultury
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku przez jakiś czas w gmachu część pomieszczeń zajmował Międzyzakładowy Dom Kultury przeniesiony z Domu Katolickiego Przykop 53. W tym czasie BDK mieścił się na czas remontu w Pałacu Anny Wazówny.
Kierownicy i dyrektorzy:
1. Alojzy Konkol
2. Feliks Bok
3. Ryszard Walczak
4. Marek Czarny
5. Janusz Krajnik
6. Leszek Kurowski (p.o)
7. Jan Roch Mełnicki (p.o)
8. Waldemar Gęsicki (p.o)
9. Ryszard Konopka
10. Barbara Bok-Majzel
11. Jolanta Tomella
12. Małgorzata Katarzyna Miętkiewicz (p.o)
13. Ewa Dembek
14. Waldemar Gęsicki
15. Ewa Dembek
16. Małgorzata Katarzyna Miętkiewicz
Skrócone kalendarium
Przez 60 lat swojej działalności Powiatowy, a później Brodnicki Dom Kultury był głównym organizatorem bardzo wielu imprez o randze ponadregionalnej, wojewódzkiej, ogólnokrajowej czy nawet międzynarodowej. Niżej przedstawiamy najważniejsze wydarzenia z życia placówki wraz z imprezami.
23.05.1948 – jubileusz 650.lecia miasta – otwarcie Domu Kultury i Sztuki, ul. Przykop 43.
13.10.1949 – przejęcie Domu Kultury i Sztuki przez gminę miejską. 15.05.1952 – z inicjatywy Alojzego Kąkola, ówczesnego kierownika, powstaje Powiatowy Dom Kultury.
1958(59?) – otwarcie Kina „Muza”.
09.1966 – obchody 500. rocznicy II Pokoju Toruńskiego. Liczne wystawy i odczyty. Powstaje zespół pieśni i tańca „Drwęca”, pod kierunkiem Teresy Łapkiewicz.
09.1969 – Powiatowy Dom Kultury zostaje przeniesiony do odbudowanego Pałacu Anny Wazówny.
Połowa lat 70. – pożar Domu Kultury
1972 – rozpoczęcie remontu budynku na ul. Przykop 43. W efekcie remont będzie trwał aż do roku 1987.
1982 – I Camping Muzyczny (BDK głównym organizatorem)
1983 – BDK przejmuje opiekę nad zespołem „Nocna Zmiana Bluesa”- znana w całej Polsce grupa ma brodnickie korzenie.
1.12.1984 – Brodnicki Dom Kultury filią Wojewódzkiego Domu Kultury w Toruniu.
05.1986 – uroczyste obchody Dni Drwęcy w Brodnicy.
1.10.1987 – powrót Brodnickiego Domu Kultury na ulicę Przykop 43. 20. 12.1987 – przejęcie BDK przez Gminę Miasta Brodnica 18.01.1990 – wznowienie dwutygodnika „Ziemia Michałowska „. Inicjatorami wznowienia czasopisma byli Kazimierz i Piotr Grążawscy, Andrzej Mrozowski, Adam Raczyński i Edward Semeniuk. Od 1991 roku redaktorem naczelnym czasopisma był Tomasz Ziemba.
09.1993 I Jesienne Impresje Orkiestr Dętych-impreza o znaczeniu ponadregionalnym trwająca do dziś ( w tym roku jubileuszowe XV) 09.1996 – w związku ze zbliżającymi się obchodami 700.lecia Brodnicy początek rozbudowy BDK
01.1997 – pierwszy Przegląd Widowisk Bożonarodzeniowych i Zapustnych
05.1997 – I Wybory Miss Ziemi Michałowskiej.
29 -31.05.1998 – uroczyste obchody 700.lecia Brodnicy – otwarcie nowej sali widowiskowej wraz ze sceną i zapleczem
01.09.2003 – funkcję Dyrektora BDK objęła Pani Ewa Dembek 6.-8.06.2008 – uroczyste obchody Jubileuszu 710.lecia naszego miasta.
W uzupełnieniu tej kroniki dziejów jeszcze ciekawostka, która brzmiałaby jak anegdota, gdyby nie fakt, że jest prawdziwa. Wiaty, kręgielnia i muszla koncertowa nigdy nieremontowane rozpadły się ze starości w latach sześćdziesiątych. W drugiej połowie lat pięćdziesiątych ówczesny kierownik Powiatowego Domu Kultury Alojzy Kąkol, wniósł podanie do odpowiednich władz o przydział środków na odbudowę kręgielni. W staraniach tych popierał go Kierownik Wydziału Kultury Powiatowej Rady Narodowej Józef Duda, zapalony fotografik, którego zdjęcia bardzo często w tamtych latach zdobiły wnętrza placówki. Odpowiedź jaka nadeszła do właściwych władz brzmiała w zasadzie tak: Bardzo ładnie, że osoby odpowiedzialne za brodnicką kulturę dbają o majątek Powiatowego Domu Kultury. Ale niestety w socjalistycznym modelu kultury nie ma miejsca na takie burżuazyjne rozrywki jak kręgle.
No cóż, trzeba było obiekt rozebrać, ponieważ groził zawaleniem i stwarzał niebezpieczeństwo.
Brodnicki Dom Kultury dzisiaj
Obecnie bogata i różnorodną działalność BDK można podzielić jakby na trzy części, a mianowicie: przedsięwzięcia kulturalne, impresariat oraz sekcje dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Ambicją BDK jest, aby w naszej ofercie każdy mieszkaniec naszego miasta znalazł coś dla siebie.
Przedsięwzięcia kulturalne
Przedstawię w przekroju naszą działalność w roku kulturalnym 2007 -2008. Ważnych przedsięwzięć których w tym czasie BDK był organizatorem lub współorganizatorem jest wiele. Są to m.in: Jesienne Bachanalia Muzyczne, Tydzień Kultury Chrześcijańskiej, „Katarzynki” Seniorów, Walentynki, Turniej Chórów o Wstęgę Drwęcy, Ogólnopolski Festiwal Brodnicka Uczta Teatralna BUT, Festiwal Kolęd i Pastorałek oraz Przegląd Widowisk Bożonarodzeniowych, Międzynarodowe Dziecięce Spotkania Cyrkowe, Mini Playback Show, Ogólnopolski Turniej Tańca Nowoczesnego, Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego, Ogólnopolski Festiwal Piosenki „Wygraj Sukces”, Wybory „Miss Ziemi Michałowskiej” oraz liczne konkursy dla dzieci i młodzieży.
Impresariat
Ważną formą upowszechniania kultury są przedstawienia teatralne , głównie dla dzieci i młodzieży. Ze spektaklami najczęściej przyjeżdżają do nas : Narodowy Teatr Edukacji, Baj Pomorski z Torunia, Centrum Kultury Teatr z Grudziądza. Na naszej scenie wystawili również swoje przedstawienia: Teatr Wiczy z Torunia, który swoją działalność rozpoczynał w Brodnickim Domu Kultury, oraz uczniowie brodnickich szkół.
Dużym zainteresowaniem mieszkańców cieszą się organizowane w BDK i w Hali Ośrodka Sportu i Rekreacji koncerty takie jak: Mazowsze, ” W krainie Opery, Operetki i Musicalu z Kazimierzem Kowalskim”, „Europa Moich Marzeń” z gwiazdą Grażyną Brodzińską, koncert Jacka Stachursky’ego – podczas Dni Brodnicy, koncert zespołu „Feel”, czy niedawno Maryli Rodowicz jak również liczne prezentacje znanych zespołów, kabaretów.
Wydarzeniem roku były obchody 710 urodziny Brodnicy, uroczystości obchodzone 6-8 czerwca 2008 r. W sali widowiskowej miał miejsce Koncert Galowy z okazji Jubileuszu, a integralną częścią programu urodzin była prezentacja osiągnięć szkół, sekcji BDK, grup cyrkowych z kraju i zagranicy oraz koncert gwiazdy wieczoru Jacka Stachursky’ego.
Współpraca z zagranicą
Udział Grupy Cyrkowej „Bedekus” w Międzynarodowym Festiwalu Cyrkowym w Berlinie oraz w Kijowie, projekt taneczno -teatralny-Grupy „Qlu” w Berlinie. Co roku BDK organizuje Międzynarodowe Brodnickie Lata Artystyczne z udziałem także dzieci i młodzieży z Niemiec, Rosji, Litwy i Ukrainy. W salach BDK często goszczą wystawy artystów plastyków, fotografików a także amatorów oraz dzieci i młodzieży z sekcji plastycznych. Placówka organizuje również warsztaty i seminaria o tematyce związanej z kulturą adresowane do nauczycieli i animatorów kultury.
Corocznie w sezonie letnim w ramach cyklu imprez „Lato na Pojezierzu Brodnickim” w soboty, niedziele na scenie rozstawionej na Dużym Rynku lub w parku za BDK możemy obejrzeć występy zespołów, często zagranicznych. Sezon wakacyjny kończą tradycyjnie „Impresje Orkiestr Dętych” na których od lat spotykają się orkiestry z różnych miejscowości. Gospodarzem jest nasza Miejska Orkiestra Dęta. W gościnnych murach Brodnickiego Domu Kultury swoje festiwale integracyjne i warsztaty artystyczne organizują m. in: osoby niepełnosprawne, przedszkola, szkoły, organizacje społeczne.
Sekcje artystyczne
Bardzo ważną formą działalności Brodnickiego Domu Kultury jest prowadzenie sekcji artystycznych. Nasza propozycja cieszy się dużym zainteresowaniem dzieci, młodzieży i dorosłych. Łącznie w naszych zajęciach uczestniczy przeszło 500 osób, które mogą rozwijać swoje pasje i wartościowo spędzić wolny czas.